Báo cáo mới nhất của Savills về thị trường KCN cho thấy, do giá thuê cao, các KCN mới tại Hà Nội dường như ít hấp dẫn hơn so với các khu vực lân cận như Bắc Ninh, Vĩnh Phúc. Trong khi đó, Tp.HCM lại gặp khó khăn về tìm kiếm khách thuê do giá thuê nhân công đắt đỏ.
Cụ thể, trong nửa đầu 2016, cả nước có thêm sáu khu công nghiệp (KCN) mới cung cấp 700 ha diện tích cho thuê, nâng tổng số KCN lên 218 khu với tổng diện tích 59.700 ha và diện tích cho thuê xấp xỉ 41.000 ha. Tổng diện tích cho thuê của nửa đầu 2016 đạt 28.500 ha, tăng 5% so với nửa cuối 2015. Mặc dù nguồn cung tăng, công suất cho thuê vẫn tăng đến 70% nhờ dòng vốn FDI đổ về ngày càng nhiều, cao hơn 3% so với đầu năm. Theo quy hoạch thì trong tương lai, cả nước sẽ có thêm 16 KCN mới hiện đang trong giai đoạn lên kế hoạch, dự kiến cung cấp thêm 18.600 ha diện tích thuê cho toàn thị trường.
Trong nửa đầu 2016, cả nước có thêm sáu khu công nghiệp (KCN) mới cung cấp 700 ha diện tích cho thuê |
Tp.HCM nhờ vào lợi thế về hệ thống cảng hàng không và cảng biển quốc tế nên đang hướng trọng tâm đầu tư sang các ngành công nghệ cao, trong khi các ngành công nghiệp thâm dụng nhân công và đất đai ít được khuyến khích. Các khu công nghiệp ở Tp.HCM hiện có vị trí đắc địa và giá thuê cao nhất phía Nam. Tuy nhiên, mặt bằng giá nhân công tại Tp.HCM khá cao khiến các KCN mới phát triển gặp khó khăn trong việc tăng công suất cho thuê.
Ngược lại, với vị trí gần các cảng quốc tế của Tp.HCM, lại có quỹ đất lớn, Bình Dương và Đồng Nai tiếp tục là hai tỉnh giữ vị thế là trung tâm công nghiệp của miền Nam Việt Nam khi lượng khách thuê ổn định và công suất thuê tăng mạnh. Mặc dù đi sau trong việc phát triển các khu công nghiệp, Long An đang tăng tốc đáng kể trong thời gian gần đây với 16 khu công nghiệp đã và đang đi vào hoạt động, cung ứng khoảng 3.000 ha diện tích cho thuê. Trong nửa đầu 2016, Long An tiếp nhận 350 triệu USD vốn FDI đăng ký, mức cao nhất so với các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, với giá thuê tương đối cao, công suất cho thuê trung bình của Long An hiện vẫn ở mức khá thấp, dưới 60 phần trăm.
Diễn biến ở thị trường phía Bắc, với lợi thế cảng biển quốc tế, Hải Phòng là tỉnh tiên phong trong phát triển khu công nghiệp. Nomura và Nam Cầu Kiên là những khu công nghiệp thành công tiêu biểu với công suất cho thuê đạt từ 90-100%. Tuy nhiên, giá thuê trung bình ở các khu công nghiệp Hải Phòng tương đối cao do thiếu những ưu đãi dành cho các nhà phát triển khu công nghiệp. Điều này gián tiếp làm giảm sút công suất cho thuê trung bình trong các khu công nghiệp Hải Phòng. Tuy nhiên, những cải thiện gần đây về môi trường kinh doanh đã có tác động đáng kể. Trong nửa đầu 2016, Hải Phòng dẫn đầu về thu hút vốn FDI với 1,8 tỉ USDvốn đăng ký. Khu công nghiệp Tràng Duệ đang có sức hấp dẫn lớn với các nhà đầu tư nhờ cơ sở hạ tầng hoàn thiện. Trong nửa đầu 2016, khu công nghiệp này là điểm đến của những dự án đầu tư lớn như khoản đầu tư 1,5 tỉ USD của LG và dự án 425 triệu USD của SL Electronics.
Nhìn chung các KCN tại phía Bắc có kết quả hoạt động tích cực, công suất cho thuê trung bình các khu công nghiệp trong vùng vượt 70%. Sức cạnh tranh của khu vực này đang được củng cố đáng kể thông qua hệ thống đường cao tốc kết nối đến Trung Quốc và các cảng biển của Hải Phòng. Trong nửa đầu 2016, các tỉnh khu vực phía Bắc duy trì thu hút đầu tư ở mức cao, trong đó Bắc Ninh thu hút được 563 triệu USD vốn FDI đăng ký mới và Vĩnh Phúc tiếp nhận 563 triệu USD. Các khu công nghiệp ở Hà Nội tỏ ra ít hấp dẫn hơn so với các khu vực lân cận do giá thuê cao và chi phí lao động đắt đỏ. Thành phố này gần đây tập trung nhiều hơn vào thu hút các dự án công nghệ cao, ví dụ dự án R&D quy mô 300 triệu USD của Sam Sung.
Theo nhận định từ các chuyên gia của Savills, việc giá nhân công Trung Quốc gia tăng kết hợp với các hiệp định thương mại mới được ký kết gần đây sẽ tiếp tục mang lại nhiều cơ hội cho thị trường KCN Việt Nam. Hiện nay, giá nhân công Trung Quốc tăng nhanh gây áp lực lên những ngành công nghiệp thâm dụng nhân công như da dày, dệt may, chế biến chế tạo. Trung Quốc đang đối mặt với một làn sóng ra đi của các công ty nước ngoài, tìm kiếm các điều kiện sản suất tốt hơn, nhất là về chi phí lao động. Với vị thế là một nền kinh tế “láng giềng” có kết nối giao thông đường thủy và đường bộ thuận lợi sang Trung Quốc, Việt Nam là một điểm đến sáng giá cho làn sóng dịch chuyển này. Các yếu tố hỗ trợ chính cho Việt Nam bao gồm: là thành viên của ASEAN, đã kí hiệp định thương mại tự do với nhiều thị trường xuất khẩu lớn và giá nhân công thấp hơn một nửa so với Trung Quốc. FDI tăng đột biến sau khi kết thúc đàm phán các hiệp định TPP và EVFTA giúp Việt Nam tiếp nhận thêm 1,145 dự án mới với tổng số vốn đăng ký đạt 7,5 tỉ USD, tăng 95% theo năm. Ngành chế biến, chế tạo nhận được quan tâm lớn nhất với 71% số vốn FDI đăng ký. Về mặt địa lý, Hải Phòng và Hà Nội có hoạt động tốt nhất với tổng vốn FDI đăng ký của 2 thành phố chiếm 30%, theo sau là Bình Dương với 9% và Đồng Nai với 8%.
Phương Uyên
(Theo Tuổi trẻ Online)